Ontkistingsmiddelen

Ontkistingsmiddel op werf

Ontkistingsmiddelen of losmiddelen zorgen ervoor dat een betonproduct uit een mal of vorm kan worden gehaald.

Ontkistingsmiddelen worden onder andere toegepast op bouwwerven, in de prefabindustrie, voor de productie van dakpannen en vezelcementproducten. Ontkistingsmiddelen worden eveneens ingezet als bescherming tegen vervuiling van betonmachines, asfaltinstallaties, betontransportsystemen, …

Hoe werken ontkistingsmiddelen?

Ontkistingsmiddelen kunnen een fysische werking hebben (waterafstotende film tussen mal en betonproduct) of een chemische werking (het loseffect wordt bekomen na een chemische reactie van het cement met bestanddelen in het ontkistingsmiddel). Vanzelfsprekend is een combinatie van beide ook mogelijk.

Technische eisen van het ontkistingsmiddel worden bepaald door het gebruik:

  • Uitharding beton in de vorm of onmiddellijke ontkisting
  • Binnen of buiten toepassing
  • Aard van de mallen: hout, metaal, aluminium, kunststof, …
  • Type beton: vezelcement, aardvochtig beton, zelfverdichtend beton, …

Samenstelling van ontkistingsmiddelen

De samenstelling van een ontkistingsmiddel is afhankelijk van de technische toepassing en de gestelde veiligheid- en milieueisen.

Wat betreft de veiligheid hanteren we drie belangrijke parameters:

  • Brandveiligheid: Het vlampunt is hiervoor bepalend. Indien een product een vlampunt heeft van 60°C, betekent dit dat bij 60°C brandbare dampen vrijkomen. Een vlampunt van hoger dan 100°C wordt algemeen beschouwd als veilig in gebruik.
  • V.O.S.-emissies (vluchtige organisch componenten): Organische producten van minerale oorsprong, met een vlampunt van meer dan 100°C worden, mits enkele uitzonderingen, als V.O.S. vrij beschouwd bij een temperatuur van 25°C.
  • Aromaatgehalte: Aromaten zijn schadelijk stoffen die kunnen voorkomen in minerale producten. In het algemeen worden producten met minder dan 2% aan aromaten als aromaatarm of aromaatvrij beschouwd.

De milieuvriendelijkheid van een ontkistingsmiddel wordt bepaald aan de hand van:

  • De biologische afbreekbaarheid: zowel plantaardige, dierlijke als minerale oliën kunnen afbreekbaar zijn. Het spreekt voor zich dat minerale oliën op dit vlak minder goed scoren dan plantaardige producten.
  • Het gehalte aan hernieuwbare grondstoffen.

Fipah Classificatie voor ontkistingsmiddelen

Eigenschappen A B C
Hernieuwbare grondstoffen op basis van plantaardige en dierlijke grondstoffen (exclusief water) > 90% 25-90% < 25%
Gevaarszinnen (hazards) Geen H304 en EUH066 Andere
Vlampunt > 100°c 62-100°c < 62°c
Aromaten < 0,01% < 2% > 2%